Gdy globalna koncentracja zarządzania własnością zaczyna szkodzić wolności, czas porzucać Ekonomię kapitału.
Cyfryzacja produkcji i wykonywania usług, teoretycznie pozwala na zaspokajanie życiowych potrzeb każdego z nas. Ale faktyczna ograniczoność zasobów, zmusza do rezygnowania z najbardziej pożądanych możliwości, zmusza do wyborów spośród alternatyw. Refleksja ekonomiczna powinna pomóc w określeniu najlepszych warunków ocen rywalizujących propozycji
Gdy własność służy wolności.
Od wieków efektywność wykorzystywania zasobów oceniana jest w procesie wymiany efektów pracy. Rynki ułatwiają spotkania producentów i konsumentów, pieniądze pomagają w wartościowaniu propozycji. Ekonomia kapitału pomaga w porządkowaniu reguł zachowania równowagi pomiędzy wytwarzaniem i użytkowaniem dóbr. Reguł ułatwiających nagradzanie autorów najlepszych propozycji i degradowanie najbardziej marnotrawnych. Pozwalających na utrzymywanie najwyższej efektywność cyrkulacji kapitału. Powstające przy tym nierówności społeczne, traktowane są jako zło konieczne.
Gdy własność przestaje służyć wolności.
Efektywność mechanizmu rynkowego zależy od stopnia jego doskonałości. W obecnych warunkach globalnej koncentracji zarządzania kapitałem, systemy pieniężnych wycen stają się coraz bardziej zawodne. Rynki przestają służyć wartościowaniu propozycji, zaczynają służyć dysponentom zasobów do formowania konsumentów i do blokowania rywalizacji. Korzystając przy tym z właściwej w pooświeceniowej kultury, redukowania człowieka do wymiarów producenta i konsumenta. I w zgodzie z dominującym w unifikujących się państwach, powiązań wertykalnych centrów władzy politycznej, medialnej i finansowej. Wobec destruktywnego ekonomicznie działania rynków, traci znaczenie aksjologiczny fundament akceptacji dla zwiększanie przez cyrkulację kapitału nierówności społecznych.
Ekonomia solidarności nadchodzi.
Świat poszukuje nowych zasad gospodarowania. Autorzy polskiej szkoły personalizmu sięgają najgłębiej. Wskazują na poczucie duchowość człowieka, jako na warunek zgodności pracy i godności. Proponują wprowadzenie do kanonu cywilizacji łacińskiej pracodzielności jako piątej cnoty kardynalnej, proponują oparcie wartościowania ekonomicznego na dobru człowieka. Tak też pojawia się kategoria pracy solidarnej, jako owocu naszej miłości, jako nakazu sumienia dla wolności.
Najprościej ukazać dobroczynne konsekwencje samodzielności pracy poprzez praktykę rodziny w uczeniu i w leczeniu. Rozwojowi takiej samodzielności służyć ma personalizacja usług publicznych, obejmująca paradygmaty personalizacji edukacji i samokształcenia w rodzinie. I syste domowej edukacji pracy solidarnej, integrujący współczesny, mobilny dom. Samodzielności pracy mają też służyć nowe instytucje lokalnej demokracji, proponowane do praktykowania samorządności wspólnoty powiatu – cyberpolis.
Należy się spodziewać przyśpieszenia procesów zmian ustrojowych, w miarę rozwoju horyzontalnych form komunikacji i narzędzi domowego korzystania z cyfrowych bibliotek pamięci. W miarę wykorzystywania instytucji kultury, nie tylko do poszukiwania prawdy ale i do troski o prawdę. W miarę porzucania przez społeczeństwo sieci wiedzy klapek konsumeryzmu i produktywności i skupianiu sensu życia na tajemnicy duchowego wymiaru człowieka.
Pomocnym dla tego procesu byłoby objęcie: instytucji wsparcia pracy solidarnej, zagadnień pozarynkowego zaspakajania potrzeb, form demokratycznego wartościowania przedsiębiorczości społecznej – systematyczną refleksją ekonomiczną. Ekonomiści winni pomóc polityce rozwoju infrastruktury gospodarowania opartego na wartościach a nie tylko gospodarowania opartego na wymianach.
Dla odróżnienia tej nowej ekonomii, od dotychczasowej Ekonomii kapitału, trzeba wypracować nowy paradygmat dla Ekonomii dobrobytu, respektujący prymarność Ekonomii solidarności wobec Ekonomii wymiany.
____________________
Działania dla wprowadzania w Polsce infrastruktury gospodarczej zgodnie z założeniami Ekonomii solidarności, prezentowane są od 1 sierpnia 2014 na witrynie Personalizacja usług publicznych dla dobrobytu Domu
INFRASTRUKTURA SOLIDARNOŚCI 